Re: Türkiye'de BlockChain Tabanlı Kamu ve Özel Sektör Veri Sistemleri Oluşturmak
Ben gözümde canlandıramadım.
Misal Marka-Patent sistemini blockchain ile nasıl örtüştüreceksiniz?
bir markanın sahipliği private key kimdeyse onun mu olacak? kan çıkar memlekette.
bir iltibas durumunda bunun davası nasıl olacak?
bana çok mantıklı gelmedi açıkcası
Misal Marka-Patent sistemini blockchain ile nasıl örtüştüreceksiniz?
bir markanın sahipliği private key kimdeyse onun mu olacak? kan çıkar memlekette.
bir iltibas durumunda bunun davası nasıl olacak?
bana çok mantıklı gelmedi açıkcası
Şöyle düşünüyorum;
Marka için konuşalım;
Sorgulamalar BlockChain tarafında yapılacak, privateKey kimde ise o marka onun olacak. Onun olduğunu herkes bilecek, (ticaret sicil gazetesi gibi) Hash değerlerini herkes görebilecek. privateKey sahibinde bir whitepaper ya da dijital koruyuculu usb bellekler olacak. Bunu saklamak tamamiyle marka sahibinin inisiyatifinde ve disiplininde olacak. Tapu sahipleri tapularını nasıl saklamak zorundalar ise bunları da saklayacaklar. Çünkü Marka, Patent, Tapu bunların hepsi "Hak" tır. Bu hakları saklamak sahibinin asli görevidir.
Adli bir vakada;
Örnek veriyorum; mahkeme a markasının b markasına benzer olduğunu ve kullanılmasının yasaklanmasını emretti.
BlockChain'de a markası kayıtları değiştirilemez ve silinemez. Ancak yeni bir veri girişiyle yeni bloklarda a markasının kullanılması engellenebilir. Örneğin, geçerli olan markalar "1" değerinden, geçersiz olan markalar "0" değerinden yazılabilir.
Ya da marka satışı durumunda;
abc markasını abc ltd.şti'den abc a.ş.'ye sattığımızı varsayalım. Böyle bir durumda marka halen kullanılabilir halde ve sahipliğin devri için smart contractlar ile yapılmış BlockChain'in kayıtlarındaki owner bölümü için yeni veri girişi yapılacaktır. Değişiklik sayısı ve sebepleri de yazılabilecektir.
Bütün bu anlatılanlar ethereum smart contact ile kolaylıkla [kolaylık kişiye göre değişir] yapılmektedir.
Gelecekte oy kullanımlarını bile buradan yapacağız.
Hak kavramı ile ilgili olarak söyledikleriniz doğru olmakla birlikte, eksik. Neden derseniz? Bu gün itibariyle elinizdeki tapunun çokta bir geçerliliği kalmadı. Tapu daireleri otomasyona geçti ve artık zaman damğalı olarak bilişim sistemlerinde saklanıyor tapu bilgileri. Dolayısı ile sahibi olduğun evin tapusu yandı bitti kül olduysa sen evini kayıp mı etmiş oluyorsun? hayır. Tapu dairesine başvurup yeniden tapu düzenlettirebiliyorsun ücreti mukabilinde. Oysa blockchain yapısında private key i kaybettin mi gitti gider.
Bir diğer tam anlamadığım nokta ise bir markanın geçerlliğini merkzi bir otorite tarafından zincire müdehale edilerek çözülebileceğini söylemişsiniz: "Örneğin, geçerli olan markalar "1" değerinden, geçersiz olan markalar "0" değerinden yazılabilir."
e hani merkezisiz, otorisesiz bir sistem oluşturacaktık?
Niyetiniz iyi, fikir güzel ancak uygulama noktasında düşünülmesi gereken çok nokta var gördüğünüz gibi.
Öncelikle bunu sorguladığınız ve "acaba?" sorusunu kendinize sorduğunuz için teşekkürler.
Soruları elimden geldiğince iki bölümde yanıtlamaya çalışacağım. Yeni bir sistem olduğu için handikapları, eksikleri olacaktır. Bu kesin. Ama çözüm ya da tamamlayacak olan da bizleriz. Bunları unutmayalım...
1- Tüm tapu kayıtları BlockChain'de olacak. Normal şartlarda privateKey kaybedildiğinde kaybolacak. privateKey'ini kaybeden bitcoin sahipleri, bütün bitcoinlerinin üzerine bir bardak su içtiler.
bu veri güvenliğidir. Bir varlığın var ise korumak zorundasın. Bu da BlockChain yapısının getireceği bilinçle olacaktır. privateKey'ini bir kaç donanım cüzdanında sakladığında tüm tapu bilgilerin, tüm araç bilgilerin, her bilgin bu donanım cüzdanında olacak. Belki de kimlik şeklinde olacak. (Yeni kimlik kartları gibi düşünebilirsiniz.) Donanım cüzdanında erişim şifre ile olacağı için güvenli olarak saklamış olacaksın. Donanım cüzdanın şifresini mi unuttun? Eşine verebilir private keyleri, yani bir yerlere not etme zorunluluğu ve saklama zorunluluğu ortaya çıkıyor. BlockChain bu disiplini sağlıyor.
Diyelim ki saklayamadı, evi yandı, tek bir yerde kayıtlıydı, silindi, yok oldu gitti. Başvurular şahsi olacağı için devlet ilgili bölümü, önceki anlattığım gibi aktif veriden, pasif veriye geçirecek. 1 olan bölüm 0 olacak ve yeni private key tanımlanacak aynı arsa ya da bağımsız bölüme. Tabii şunu da dipnot olarak söylemekte fayda var, devlet olarak burada bir yaptırım uygularsanız insanlar private keylerini saklamak zorunda hissederler.
Tabii bu anlatılanlar teknoloji ile içli dışlı olan insanlar için. Ankara'nın bir köyündeki Mehmet Amcam ne yapacak?
Size şunu söyleyeyim, ne pahasına olursa olsun bu insanlar bizlerden daha iyi saklar private keylerini
2- Kayıtların 1 ve 0 lardan oluşmasından bahsetmiştim.
Öncelikle şunu açıklamak istiyorum. Biz elimizle devleti ve yönetimini yok etmek istemiyoruz. Devletin şeffaflığının daha da artırılmasından bahsediyoruz. Verilerin dağıtık veri tabanıyla kaydedilmesinden bahsediyoruz. Merkezi otoriteyi yok etmek gibi bir amacımız bulunmamakta. Buradaki yanlış anlaşılmayı gidermek isterim.
Bu sebeple 1 ve 0 değişiklikleri yine devlet ve devletin görevlendirdiği personeller tarafından yapılacak. Bugün nasıl ki sahip olduğunuz bir evi devletin memuru sizin başvurunuz olmadan başkasına devredemiyorsa, burada da benzer bir sistem kurabiliriz.
Uygulamada yapılması gereken çok konu var, ancak ben A harfini koymadan alfabeyi yazmaya başlayamayacağımızı düşünüyorum. 29 harf var, şimdi A harfini koyuyoruz. 28 kaldı.
Bu işte elbetteki tek başıma olmayacağım, arkamda bir devlet, yanımda bu yola baş koymuş, belki ömür boyunca benimle çalışacak insanlar olacak.