Bir madencinin amacı en kısa sürede return on investmente ulaşmak olmalı. Bugün mining farmları bile konteynerler içerisinde sadece fan sistemi ile soğutma yapıyor. Pckoliqin 36 ekran kartlı riglerini soğutmak için 18K BTUlu bir klima gerekiyor. 18K BTU klima 1.73kw/h harcama yapar ülkemizde elektrik bedeli kw/h başına vergi dahil 0.61 kuruştur. 18K BTU klima için aylık maksimum 784 lira elektrik faturası çıkar. Ben A++ klimadan örnekledim, A+++ klima alsan dahi bu sefer klimanın kendisine yüklü miktarda para ödediğin için değişen bir şey olmuyor (kw/h 1.73den 1.5a düşüyor). Eğer kaçak ya da indirimli elektrik kullanmıyorsanız bu koşullarda madencilikten kâr etmeniz mümkün değil. Reddit gibi platformlarda kendi araştırmanızı yaparsanız en profesyonel madencilerin klimanın soğutma için değil, kişisel konfor için olduğunu söylediğine tanık olursunuz.
Güzel kardeşim, fan soğutma yapmaz. Fan dediğin eleman ısı uzaklaştırmada kullanılır. Klima ise soğutucudur. Faz dönüşümü yapan bir cihazdır. Yani iklimlendirme yapar.
Diğer bir adı "Air Conditioner" dir A/C yani bilirsin belki, arabalarda falan yazar. Faz dönüşümü konusunu araştırırsan ne demek istediğimi anlarsın.
Fanlar çalıştığı ortamı soğutmaz. Aksine eğer hava tahliyesi yapılmaz ise ısıtır bile. Fanın kullanılacağı yer değişir.
Sana bir örnek vereyim Kuzey yarım kürede soğuk iklimde yaşayan ve madencilik yapan birisi dış hava ısısı düşük olduğu için fan kullanabilir. Mining farmının olduğu alana FAN ile dışarıdan soğuk hava alır ve içeride ki ısınan donanımların üzerinden geçirerek diğer bir taraftan yine fan ile ısınan havayı tahliye eder. Burası tamam. Ama aynı donanımı alıp Sahra Çölüne yada Libya'ya gidersen orada bir işe yaramaz istersen binlerce fan koy bir işe yaramaz. Çünkü bu sefer fanlar dışarıdan alacağı yüksek ısıyı donanımlar üzerinden geçirecektir ve hiçbir işe yaramayacaktır. Çünkü fan iklimlendirme yapmaz. Klima ise gerçek anlamda sıcağı soğuğa çevirir. Yani enerjiyi soğurur ve dönüştürür.
Atmosfer ısısının yüksek olduğu yerlerde soğutma yapmak için klima kullanmak şarttır.
Türkiye'nin güneyinde Hatay, Mersin vs gibi yazın çok sıcak olan yerlerde fanlar yetersiz kalır. Çünkü dış hava ısısı yaz aylarında zaten oldukça yüksektir. Güneş altında kalan bir arabanın kaporta ısısı 75 derecelere kadar çıkar. Koltuğa bile oturamazsın güneşte kaldıysa.
Donanımların ömrünün uzun olması isteniyor ise soğutma yapılmalı ve bunun içinde klima kullanılmalıdır. Klima masraflı ama profesyonel çözümdür.
Ama yok donanım önemli değil, ben yatırdığım parayı bir an önce geri alayım donanımların ömrü de umurumda değil diye düşünüyorsan, o zaman fan kullanılabilir.
Senin örnek verdiğin konteyner içinde veya büyük alanlarda madencilik yapan profesyonel dediğin kişiler profesyonel değildir. Onlar sadece büyük yatırımcıdır ve seninde dediğin gibi ROI ye öncelik verirler. Büyük olmak profesyonel olmak anlamına gelmez. O şahıslar minimum masraf ile en kısa sürede maximum kazanç peşinde koşanlardır.
Profesyonellik ise masraftan kaçmadan her şeyi matematiği ile mühendisliği ile hesabı olması gerektiği gibi yapmaktır.
Senin de söylediğin gibi hava koşulları bir çok faktöru etkileyebilir ama ben bu yorumu atmadan önce kişinin sorununa çözüm bulmak için bu konu hakkında ondan fazla sorun yaşayan kullanıcının deneyimlerini okudum.. Benim bahsettiğim fanlar tavana asılan pervaneler değil, dışarıdan temiz havayı içeri sokan intake fan ve içerideki sıcak havayı dışarı gönderen exhaust. Bu nedenle aynı şeyden mi bahsediyoruz bilmiyorum ama bu çalışma stili çok miktarda ASIC minerler dışında GPU ve ASIC mining yapan kişilerin sorununa en ucuz ve etkili çözümü getirmiş. Youtubede de bir çok soğutma stili inceledim en iyi soğutmayı yine klima değil, yağlı ve fanlı soğutma sistemi yapıyor. Klima en basit çözüm yöntemi ama insanların ekran kartlarında korozyona sebep olduğu gibi aynı zamanda maliyet nedeniyle kâr edemez hale gelmişler. Ben de klima tavsiye edebilirdim fakat kâr etmeyi geçtim kişinin zarar etmesine neden olacağı için bu seçeneği baştan eledim. Bir madencinin amacı yüklü fatura ödemek değil, kâr etmek olmalı. Bu nedenle, hava tahliyesi yapmak varken klima kullanmak pek de mantıklı bir iş değil tabi elektriği bedavaya kullanmıyorsan.