Talaan ng nilalaman 1. Ano ang Lightning Network? 2. Paano gamitin ito? a) Paglikha ng isang channel sa pagbabayad b) Pagpapadala at pagruruta ng mga pagbabayad c) Pagsasara ng channel 3. Mga wallets at nodes 4. Mga nakaplanong features 5. Mga panganib ukol sa seguridad 6. Mga magagamit at mapagkukunan ng impormasyon 1. Ano ang Lightning Network?

Ang Lightning Network ay isang kahalili sa tradisyunal na on-chain transaksyon sa Bitcoin. Hindi nito kumpletong pinalitan ang mga ito dahil kinakailangan pa rin ang mga transaksyong on-chain para sa pagsara at pagbubukas ng mga channel sa pagbabayad. Ang Lightning Network ay isang pangalawang layer solution at ganap na makasali. Ang mga transaksyon na ginawa sa pagitan ng mga kalahok ng Lightning Network ay walang negatibong epekto sa Bitcoin network. Pinapayagan ng Lightning Network ang instant at sobrang murang pagbabayad na P2P (micro).

Ang Lightning Network ay binubuo ng mga node na nagpapanatili ng mga channel sa pagbabayad kasama ang ilan sa mga kasali sa network.

2. Paano gamitin ito?

Upang simulang gamitin ang Lightning Network, kailangan mong gumamit ng isang katugmang software (see Mga wallets at nodes section). Ang bawat wallet ay may iba't ibang proseso ng pag-set up at feature kaya dapat kang tumingin ng isang gabay para sa iyong pagpili.

a) Paglikha ng isang channel sa pagbabayad

Ano nga ba ang isang channel sa pagbabayad?

Quote from: https://en.bitcoin.it/wiki/Payment_channels

Ang Payment Channel ay klase ng mga pamamaraan na idinisenyo upang payagan ang mga gumagamit na gumawa ng maraming mga transaksyon sa Bitcoin nang hindi ginagawang lahat ang mga transaksyon sa Bitcoin blockchain. Sa isang tipikal na channel ng pagbabayad, dalawang transaksyon lamang ang naidagdag sa blockchain ngunit walang limitasyong o halos walang limitasyon ng mga pagbabayad ay maaaring gawin sa pagitan ng mga kasali.

b) Pagpapadala at pagruruta ng mga pagbabayad

Ang magkabilang partido ay nakikipag-ugnayan nang hindi nai-broadcast ang kasalukuyang estado ng kanilang kalakal sa blockchain. Pareho nilang itinatago ang kopya ng impormasyon ng channel. Sa tuwing nai-update ang isang channel, ang mga partido ay pumipirma sa isang transaksyon sa pangako na nag-iingat ng isang tala ng kasalukuyang estado ng channel. Ang mga transaksyong ay maaaring mai-publish upang maisagawa ang pagsasara ng channel ng hindi nakikipag ugnayan sa isa't-isa.

Ang pagpapadala ng mga bayad sa Lightning Network ay posible hangga't mayroong hindi bababa sa isang landas mula sa iyo patungo sa ibang tao sa pamamagitan ng iba pang mga nodes na bukas ang channel sa pagitan nila. Ang lahat ng mga node sa landas ay dapat may sapat na liquidity. Ang bawat node ay ginagantimpalaan para sa pagruruta ng pagbabayad alinsunod sa kanilang patakaran sa pagbabayad. Ang malalaking pagbabayad ay maaaring hatiin at ilipat sa pamamagitan ng iba't ibang mga ruta salamat sa MPPs (mga pagbabayad na multipart); habang sinusuportahan sila ng lahat ng pagpapatupad, ang mga wallets ay hindi.

Sinisigurado na mayroong sapat na liquidity sapagkat ito ang pinaka mahirap na bagay para sa karamihan sa mga nagsisimula. Kapag binuksan mo ang isang channel sa isang tao, makakuha ka ng kapasidad na papalabas. Hindi ka makakatanggap ng anumang mga coins sa pamamagitan ng channel na iyon maliban kung gagastusin mo ang reserba ng channel (1-3% ng kapasidad ng channel). Mas maraming mga coins na gugugulin mo, mas marami kang matatanggap. Kung may magbubukas ng isang channel para sa ,yo p makakakuha ka ng kapasidad na pagpasok at makakatanggap ka lamang sa pamamagitan ng channel na iyon maliban kung nakatanggap ka ng higit pang mga coins kaysa sa halaga ng reserba ng channel.

Ang ligtas na pagruruta sa pagbabayad ay hindi posible kung walang Hashed Timelock Contracts (HTLCs). Ang halimbawa sa ibaba ay nagpapaliwanag kung bakit kinakailangan ang mga ito.

Quote from: https://en.bitcoin.it/wiki/Hashed_Timelock_Contracts

1. Si Alice ay magbubukas ng isang channel sa pagbabayad kay Bob, at si Bob ay magbubukas ng isang channel sa pagbabayad kay Charlie.
2. Gusto ni Alice na bumili ng isang bagay mula kay Charlie sa halagang 1000 satoshis.
3. Bumubuo si Charlie ng isang random na numero at bumubuo ng SHA256 hash. Ibinigay ni Charlie ang hash kay Alice.
4. Ginamit ni Alice ang kanyang channel sa pagbabayad kay Bob upang bayaran siya ng 1,000 satoshis, ngunit idinagdag niya ang hash na ibinigay sa kanya ni Charlie sa pagbabayad kasama ang isang l kundisyon: upang makuha ni Bob ang bayad, kailangan niyang ibigay ang data na ginamit upang mabuo ang hash.
5. Ginagamit ni Bob ang kanyang channel kay Charlie upang bayaran siya ang 1000 satoshi, at nagdagdag si Bob ng isang kopya ng parehong kundisyon na inilagay ni Alice sa pagbabayad naman kay Bob.
6. Si Charlie ay mayroong orihinal na data na ginamit upang makabuo ng hash (tinatawag na pre-image), kaya magagamit ito ni Charlie upang matapos ang kanyang bayad at ganap na matanggap ang bayad mula kay Bob. Sa paggawa nito, kinakailangang gawing ni Charlie ang pre-image na magagamit naman Bob.
7. Ginagamit ni Bob ang pre-image upang tapusin ang kanyang bayad mula kay Alice

Ang mga mobile client ay nagtatag ng mga pribadong channel na hindi nakikilahok sa pagruruta ng pagbabayad.

c) Pagsasara ng channel

Ang mga channel sa pagbabayad ay maaaring isara kung ng pakikipagtulungan man on hindi (puwersahan).

Ang mga channel na hindi nakikipagtulungan sa pagsasara ay maaaring simulan anumang oras. Bagaman, walang katuturan na gawin ito kung ang iba pang node ay online at nakikipagtulungan naman. Bilang default, kailangang maghintay ang isa ng 144 na mga block (~24 na oras) bago magamit ang saradong transaksyon. Ang halaga ay napagpasyahan sa oras ng unang negosasyon sa channel. Tandaan na ang halagang ito ay maaaring maging mas mataas sa ilang mga kaso. Halimbawa, Eclair Mobile ay sini set ang delay sa 2048 blocks (~2 weeks) kung ang isang tao ay magbibigay-daan sa pagtanggap sa LN. Ang pagkaantala ay nagbibigay ng oras sa iba pang partido upang bumalik at mag-online at suriin kung na-publish ang pinakabagong transaksyon. Kung ang ibang partido ay nag-broadcast ng isang lumang transaksyon, maaari itong bawiin at i-broadcast ulit na galing sa multang transaction sa loob ng pagkaka antala.

Ang mga channel na nakikipag tulungan sa pagsasarao ay maaaring pasimulan lamang kapag ang iba pang partido ay tumutugon. Ang pagsasara ng transaksyon ay maaaring magamit agad kung ang parehong partido ay sumang-ayon sa kasalukuyang estado ng channel.

3. Mga wallets at nodes

May mga iilan lamang na Lightning Network at ang bawat isa sa kanila ay posibleng maglaman ng ilang mga bugs na maaaring may resulta sa pagkawala ng mga pondo. Tatandaan na ang Lightning Network ay nasa beta pa rin. Ang mga wallet ng iOS at Android ay madaling gamitin at hindi nangangailangan ng maraming pag-set up kumpara sa LND, Eclair at c-lightning na ginagamit upang magpatakbo ng mga nodes na nag-iisa.

Mga Pagpapatupad

Desktop clients

Android clients

iOS clients

BlueWallet (custodial wallet)
Wallet of Satoshi (custodial wallet)
Zap (LND required)

4. Mga nakaplanong features

Dual-funded channels - dalawang users sa halip na isa ay pwedeng mag pondo ng isang channel sa pagbabayad tulad ng origihal na inilirawan in the Lightning Network Paper.
Eltoo - eltoo ay magiging isang alternatibo sa kasalukuyang pamamaraan ng pag-ayos ng mga pagbabayad sa pagitan ng mga gumagamit. Ang mga pag-update sa Channels ay ginagawa sa pamamagitan ng pagbuo ng mga chain of timelocked transactions. Kailangan ng isang soft fork para magamit ang eltoo sa Lightning Network (upang maiwasan ang pag-broadcast ng buong kasaysayan ng transaksyon sa pagitan ng mga gumagamit). dito makikita nyo kung anong opcodes ang kailangan baguhin.
Channel factories - ang mga umiiral na Lightning Network ang maaaring gamitin sa paglikha ng mga bagong channels na hindi na kinakailangang i broadcast ng alin man sa Bitcoin network. Karaniwan, ang isang channel ay bubuksan sa isang tao lamang. Sa channel factories mayroon tayo maraming tao na bumubuo ng isang grupo.ng mga miyembro ng grupo ay nagpapanatili ng mga channel sa pagitan nila. Mas maraming interesadong gumagamit = mas malaki ang pagtipid. Kung ang isa sa mga kasapi ay hindi nakikipagtulungan, ang mga umiiral na channel ay hindi maaapektuhan - bagaman ang mga bagong channel ay hindi maaaring likhain.
- Splicing In/Out - sa kasalukuyan, hindi posible na magdagdag o mag-alis ng mga pondo mula sa mga channel nang hindi muling binubuksan ang mga ito.
Mayroong ilang mga bagay na maaaring mabago sa Bitcoin code upang mapagbuti ang privacy. Ipinapakilala ang Schnorr, MAST and Taproot gagawing hindi makikilala ang mga transaksyon sa pagbubukas/pagsasara ng channel mula sa anumang iba pang nakaayos na transaksyon.
5. Mga panganib ukol sa seguridad
- Improper timelocks - sapat na oras ay dapat ibigay sakaling makipag-ugnayan sa mga hindi nakikipagtulungan o nakakahamak na mga counterparty ng channel.
- Forced expiration spam - pagsasara ng maraming mga channel sa halos parehong oras ay maaaring humantong sa pagpuno ng buong block. Kung ang spam ay tumatagal ng sapat na oras, ang ilang mga nai-timelock na transaksyon ay maaaring maging tama.
- Data loss - karamihan sa mga kliyente ng Lightning Network ay hindi nagbibigay ng maaasahang paraan ng pag-backup. Ang ibang partido ay nag broadcast ng isang transaksyon na may multa sa ganitong kaso. Data Loss Protection is available in all implementations.
- Coin theft - karamihan sa mga node ng Lightning Network ay gumagana nang 24/7 at nagtatago ng kanilang mga coins sa mga sa hot wallet na mas madali para sa isang mang-atake na nakawin ang mga ito.
- Colluding miner attacks - Ang mga minero ay may kapangyarihan na magpasya kung aling mga transaksyon ang nais nilang isama sa block at pwede nilang tanggihan ang ilang mga transaksyon na ginamit ng isang umaatake. Ang pag-atake na ito ay malamang na hindi mangyari dahil sa mataas na gastos at pagiging kumplikado (lahat ng minero ay dapat rin makipagtulungan.).
6. Mga magagamit at mapagkukunan ng impormasyon

bitcointalk: The Lightning Network FAQ, Electrum Lightning Network walkthrough, Lightning Network Discussion Thread

Lightning Network explorers: 1ml.com, lightblock.me

News: Telegram channel, bitcoinlightning.com, coindesk, Cointelegraph

Original na thread ni @Rath_: https://bitcointalk.org/index.php?topic=4940536.0